Dit is je lucky day! Je hebt daarnet in de stad prachtige designerschoenen voor minder dan de helft van de prijs op de kop kunnen tikken, knalgele, daar gaat iedereen je om benijden. Een echt koopje!
Tja, uniek zijn ze wel, je designerschoenen, want thuis valt het je op dat ze helemaal niet passen bij de rest van je garderobe… Je trekt er dus opnieuw op uit en koopt nog een bijpassende handtas en sjaal, die samen nog meer kosten dan je nieuwe (niet afgeprijsde) schoenen. Daarnaast overweeg je ook om nog een heleboel andere kledingstukken te vervangen door nieuwe om in stijl te kunnen pronken met dat unieke paar schoenen. Totale kostprijs: véél meer dan je aanvankelijk had gedacht!
Je beseft het wellicht niet, maar je hebt je zonet laten vangen door het ‘Diderot-effect’! Daar vertel ik je graag meer over, want het is een budget-valkuil waar we wel eens vaker in trappen en die ons heel wat geld kan kosten:
Denis Diderot is een 18de-eeuws Frans schrijver en filosoof die een grote impact heeft gehad op de geschiedenis van het moderne Frankrijk. Je kent hem wellicht van de zogenoemde ‘Diderot’, zijn encyclopedie. Vandaag is het dag op dag 300 jaar geleden dat Diderot geboren werd (ook het Radio 1-programma ‘Joos’ had het gisteren over de man en zijn grootse verwezenlijkingen).
Denis Diderot schreef ook heel wat essays, waaronder ‘Verdriet bij het afscheid nemen van mijn oude kamerjas, een waarschuwing voor degenen met meer smaak dan geld’. En dat brengt ons bij de essentie van deze blogpost.
In zijn essay vertelde Diderot het waargebeurde verhaal van zijn prachtige, dure kamerjas, die hij cadeau had gekregen van zijn vriendin. Maar… zijn nieuwe elegante kamerjas vormde een groot contrast met zijn afgeleefde spullen en dus besloot hij zijn bankstel, zijn geliefde oude schrijftafel en behang te vervangen door chique en dure spullen. ‘Ik was meester van mijn oude kamerjas en ben nu slaaf geworden van mijn nieuwe… Kijk uit voor wat plotse rijkdom met je kan doen’, schreef hij.
Het ‘Diderot-effect’ is nu bekend in de marketing en wijst op de gevolgen van het upgraden van dingen die tot een spiraal van uitgaven kan leiden. Het Diderot-effect kan je geld kosten, veel geld: je koopt één bijzonder of uniek item, waardoor je je hele huis of leven ook een upgrade zult willen geven en je uiteindelijk in een soort van koopspiraal terechtkomt die je heel veel geld kan kosten.
Mijn l!fesaver: wees Diderot voortaan te slim af en denk twee keer na voor je dure of excentrieke dingen koopt. Reken goed en bekijk alle kosten die uit je aankoop kunnen voortvloeien.
Vandaag is het precies 300 jaar geleden dat Denis Diderot geboren werd. Laten we een moment nemen om de man dankbaar te gedenken, want hij leerde ons onder meer een wijze budget-les!